Slaapschema’s per leeftijdsgroep
Vraag jij jezelf vaak af hoeveel slaap je kind nodig heeft en wat een fijn slaapschema is? Wij geven je enkele standaard schema’s. Gebruik deze als richtlijn voor jouw kindje. Wij geloven niet in starre schema’s, maar jonge kinderen hebben wel consistentie en voorspelbaarheid nodig. Het is goed om daarbij te bedenken dat ieder kindje anders is – schema’s variëren van kind tot kind – en dat dit gemiddelden zijn. Het is heel goed mogelijk dat het schema en/of de slaapbehoeften van jouw kind hiervan afwijken. Bovendien zijn de slaapsignalen van je kindje en de wakkertijden die hij aankan leidend voor het schema van de dag. Maar onderstaande schema’s zijn goede uitgangspunten. Laat het ons weten als je advies wilt over het slaapschema van jouw kindje!
6 t/m 8 maanden
Hoeveel slaap heeft mijn baby nodig? Baby’s van 6 tot 8 maanden hebben een gemiddelde slaapbehoefte van 11 uur in de nacht en 3,5 uur overdag meestal verdeeld over 3 slaapjes. Een mooi schema zou daarom kunnen zijn:
- Tussen 6:00 en 7:30 start van de dag
- Tussen 8:00 en 9:30 start ochtendslaapje van ongeveer 1,5 tot 2 uur
- Tussen 12:00 en 13:00 start tweede slaapje van ongeveer 1,5 tot 2 uur
- Tussen 15:30 en 16:00 start derde slaapje van ongeveer 45 minuten tot 1 uur. De duur en het tijdstip zijn afhankelijk van de andere overdagslaapjes. Als die lang waren, is een powernap hier al genoeg.
- Tussen 17:30 en 18:30 start bedtijdroutine
- Tussen 18:30 en 19:00 lichten uit en slapen
De start van de slaapjes is afhankelijk van de tijd dat je kindje wakker wordt van zijn vorige slaap. De wakkertijd tussen de start van de dag en het eerste slaapje is ongeveer 1,5 tot 2 uur. De wakkertijd tussen het eerste en tweede slaapje is ongeveer 2 tot 3 uur en het is raadzaam om in ieder geval 2 uur wakkertijd aan te houden tussen het einde van het derde slaapje en bedtijd.
9 t/m 12 maanden
Baby’s van 9 tot 12 maanden hebben een gemiddelde slaapbehoefte van 11 uur in de nacht en 3 uur overdag verdeeld over 2 slaapjes. Een mooi schema zou daarom kunnen zijn:
- Tussen 6:00 en 7:30 start van de dag
- Tussen 9:00 en 9:30 start ochtendslaapje van ongeveer 1,5 uur voor kindjes van 9 maanden en 1 uur voor kindjes van 12 maanden
- Tussen 13:30 en 14:00 start middagslaapje van ongeveer 1,5 tot 2 uur voor kindjes van 9 maanden en 1 tot 1,5 uur voor kindjes van 12 maanden
- Tussen 18:00 en 18:30 start bedtijdroutine
- Tussen 18:30 en 19:00 lichten uit en slapen
Als je baby de hele nacht doorslaapt, dan kan hij in de ochtend wat langer wakker zijn. Dan zou hij bijvoorbeeld om 10:00 uur aan zijn ochtendslaapje kunnen beginnen. Is je kindje heel vroeg wakker, dan is het goed om het ochtendslaapje ook eerder te starten. De richtlijn is een wakkertijd van 3 uur.
13 t/m 18 maanden
Kindjes van 13 tot 18 maanden hebben een gemiddelde slaapbehoefte van 11 uur in de nacht en 2,5 uur overdag verdeeld over 1 of 2 slaapjes. Een mooi schema zou daarom kunnen zijn:
- Tussen 6:00 en 7:30 start van de dag
- Tussen 9:00 en 9:30 start ochtendslaapje van ongeveer 1 uur (niet alle kindjes van deze leeftijd slapen nog in de ochtend)
- Tussen 13:00 en 14:00 start middagslaapje van ongeveer 1,5 voor een tweede slaapje en 2 tot 2,5 uur als dit het enige slaapje is
- Tussen 18:00 en 18:30 start bedtijdroutine
- Tussen 18:30 en 19:00 lichten uit en slapen
Als je kindje behoefte heeft aan twee slaapjes overdag, dan is het handig om steeds een wakkertijd van 2 tot 3 uur aan te houden en als je kindje alleen een middagslaapje heeft, dan is een wakkertijd van 4 uur raadzaam.
18 maanden t/m 2,5 jaar
Kindjes van 1,5 tot 2,5 jaar hebben een gemiddelde slaapbehoefte van 11 uur in de nacht en 2 uur overdag verdeeld over 1 of 2 slaapjes. Een mooi schema zou daarom kunnen zijn:
- Tussen 6:00 en 7:30 start van de dag
- Tussen 12:00 en 13:00 start middagslaapje van ongeveer 2 uur en 15 minuten voor kindjes van 18 maanden en ongeveer 2 uur voor oudere kinderen
- Tussen 18:00 en 18:30 start bedtijdroutine
- Tussen 18:30 en 19:00 lichten uit en slapen
Voor deze leeftijd adviseren wij je om een wakkertijd van 4 uur aan te houden voor kindjes van 1,5 jaar. Voor kindjes van 2,5 jaar zal de wakkertijd tussen het einde van het middagslaapje en de bedtijd meer richting de 5 uur gaan.
2,5 jaar en ouder
Kindjes van 2,5 en ouder hebben gemiddeld 11 tot 13 uur slaap per nacht nodig. Hoewel het per kind verschilt, geven de meeste kindjes tussen de 2,5 en 4 jaar hun middagslaapje op. Als je kindje overdag niet meer wil slapen, dan is het wel goed om hem een rustmoment te bieden. Je kan bijvoorbeeld even een boekje met hem lezen of rustig tekenen of hij kan zelfs even in zijn bed liggen om te rusten of te spelen. Sommige kindjes vinden het prettig om 1 of 2 keer per week wel nog een slaapje te doen.
Tot slot
Kinderen hebben regelmatige slaapjes, een regelmatige bedtijd en drie herkenbare eetmomenten nodig. Hun lichaam heeft de routine van de dag nodig om dag- en nachthormonen te reguleren en om ze gesynchroniseerd te houden met de interne klok. Hun kleine hartjes en gedachten hebben zekerheid en voorspelbaarheid nodig om zich veilig te voelen. Maar wij geloven ook in flexibiliteit. Het is misschien nodig om een beetje met bovenstaande schema’s te spelen om het aan te passen aan eventuele andere kinderen in het gezin. Zoals eerder genoemd zijn de slaaptijden gemiddelden. Sommige kinderen slapen meer, anderen slapen minder, maar de verschillen zijn vaak minder groot dan veel ouders denken. Als je kind slechte overdagslaapjes heeft en ’s nachts ook niet goed slaapt, dan onderschat je misschien hoeveel slaap hij juist nodig heeft. Houd in gedachten (zeker bij baby’s): ‘van slapen komt slapen’. Hoe meer uitgerust je kindje is, hoe beter hij zal (door)slapen.
Kijk ook naar het gedrag van je kindje overdag. Als je kind lekker in z’n vel zit en tevreden is, dan heeft hij waarschijnlijk een goed schema. Als hij onrustig en veeleisend is, heeft hij misschien langere slaapjes nodig, een vroegere bedtijd of een latere start van de dag – of misschien wel dit alle drie. Als je een slaapje moet overslaan wegens bijvoorbeeld een afspraak bij de dokter, dan is het voor de meeste kindjes beter om het ochtendslaapje te missen dan het middagslaapje. Je kan het middagslaapje dan tijdelijk iets naar voren schuiven, om te compenseren voor het gemiste ochtendslaapje.