Slaapwindow, natuurlijke bedtijd en interne klok
In onze slaapcoaching gebruiken we veel de termen slaapwindow, natuurlijke bedtijd en interne klok. Wij vertellen het je graag wat het is en hoe het zit!
De interne klok
We beginnen met de interne klok. Iedereen heeft een interne klok, ook wel de biologische klok genoemd. Deze klok vertelt het lichaam o.a. wanneer wakker te zijn en wanneer te slapen. Het is fijn voor kinderen als hun ouders op de interne klok anticiperen. Als de slaap namelijk gelijk gaat met deze klok, dan is het ’t makkelijkst om in slaap te vallen en is de slaap het meest herstellend. Ook slaap je in de nacht dan rustiger.
De natuurlijke bedtijd
Een onderdeel van de interne klok is de natuurlijke bedtijd. Dit is het beste tijdstip dat kinderen ’s avonds in slaap vallen om vervolgens de nacht in te gaan. Elk kind heeft een eigen natuurlijke bedtijd en gemiddeld gezien ligt dit bij jonge kinderen ergens tussen 18:00 en 20:00. Dat is best een brede range en het is vaak een zoektocht wat de natuurlijke bedtijd van jouw kind is. In het eerste jaar zien we overigens vaak dat de natuurlijke bedtijd ergens tussen 18:00 en 19:00 zit, vaak vroeger dan ouders denken, of dan soms praktisch haalbaar is. Maar waarom is het eigenlijk belangrijk om op de natuurlijke bedtijd te gaan slapen? Veel ouders denken: “Als ik mijn kind lekker laat naar bed breng, dan is het lekker moe en wordt er lekker lang geslapen”. Maar helaas werkt dat niet zo, het kan er juist voor zorgen, dat een kind onrustiger slaapt.
Slaapwindow
Hoe herken je nou de natuurlijke bedtijd? Belangrijk daarbij is het zogenaamde slaapwindow. Het slaapwindow is een periode waarin het lichaam zich voorbereid op slaap. Als je tijdens het slaapwindow het bedtijdritueel doet en een verduisterde kamer binnenkomt (kortom, naar de slaap toe gaat), gaan de hersenen volop het slaaphormoon melatonine produceren. Als je het window mist (m.a.w. te laat bent), dan gebeurt het omgekeerde: de hersenen produceren dan cortisol. Cortisol geeft een shot energie en zit de aanmaak van melatonine in de weg. Kinderen kunnen dan ineens heel druk worden en dan zeggen we vaak ‘dat kind is over de slaap heen.’ Als kinderen met een verhoogd cortisol de nacht ingaan, zorgt dat voor onrustiger slapen wat de kans op wakker worden ’s nachts vergroot.
Slaapsignalen
Het is goed om de slaapsignalen van je kind in de gaten te houden, denk aan gapen, ogen wrijven, rode wenkbrauwtjes, staren, jengelen. Als je kind slaapsignalen laat zien, zit het in het slaapwindow. Wij raden ouders vaak aan om op de slaapsignalen te anticiperen. Daarmee bedoelen we: als je kind slaapsignalen laat zien, is het bedtijd. Voor veel kinderen werkt het goed om dan het bedtijdritueel te starten. Maar de alerte en sensitieve kinderen kunnen hun slaapsignalen heel goed verbergen. Dit doen ze niet expres, maar deze kinderen gaan vaak door en worden ineens overvallen door de slaap. Zij laten vaak de slaapsignalen pas helemaal aan het einde van het slaapwindow zien. Als je dan anticipeert op de slaapsignalen, ben je eigenlijk al te laat. In zo’n geval is het handiger om op basis van de klok te beslissen wanneer je het bedtijdritueel start dan op de slaapsignalen te wachten.
Kortom…
Nu weet je hoe het met de interne klok zit. Je kind slaapt het fijnst als het op de natuurlijke bedtijd in slaap valt. Dit moment valt in het slaapwindow die je kan herkennen aan de slaapsignalen. Anticipeer hierop zodat je kind (en jijzelf!) rustiger kan slapen in de nacht. Slaap lekker 🙂
