By Sleep Gentle coaching

Het eerste half jaar slaap en voeding

Geen enkele baby wordt geboren met een vaststaand dag-/nachtritme. Het circadiaans ritme, zoals we dat noemen, moet nog groeien en ontwikkelen. Voor een pasgeborene zit er 24 uur in de dag zonder onderscheid tussen dag en nacht. Dat moet nog groeien. Een pasgeborene leeft gedurende die 24 uur van voeding naar voeding met veel slapen tussendoor, maar nog niet met het vermogen om veel uren aaneengesloten te slapen. Een pasgeborene slaapt nog niet zo diep, omdat hij elke paar uur voeding nodig heeft. Kleine baby’s hebben kleine buikjes. Hoe groter de baby wordt, des te groter wordt het maagje, des te groter worden de voedingen, des te langer kan een baby achter elkaar slapen.

In de natuurlijke ontwikkeling van de slaap valt eerst de nacht op z’n plek (rond de 8 weken), dan de slaap in de ochtend (rond de 12 weken), dan de slaap in de middag (16 weken). Hoe de slaap eruitziet bij je baby vanaf de geboorte tot een half jaar is als volgt te omschrijven:

• Van 0-2 maanden moeten baby’s dag en nacht veel drinken, dat kan betekenen dat je baby elke twee tot vier uur ’s nachts wakker wordt voor een voeding. Dat is helemaal normaal, zeker als je baby nog geen volledig ontwikkeld dag- en nachtritme heeft. Om je baby te helpen een duidelijk ritme te ontwikkelen is het handig je baby overdag elke drie uur te voeden en hem niet voorbij de voedingen te laten slapen.
• Rond de leeftijd van 3 maanden kunnen de meeste baby’s een langere ruk slaap maken, bij voorkeur natuurlijk in de nacht. De meeste baby’s kunnen vier uur aaneengesloten slapen en vervolgens wel weer elke 2,5 à 4 uur wakker worden voor een voeding.
• Bij de leeftijd van 4 maanden kunnen baby’s ongeveer vijf uur aaneengesloten slapen, waarbij de tweede nachtvoeding ongeveer 3,5 tot 4 uur later nodig is. Een kleine kanttekening: het kan zijn dat je het ritme van je baby helemaal door had en dat ineens alles anders is en je baby weer vaker wakker wordt, een kortere ruk slaap maakt of een extra nachtvoeding vraagt. Ook dit is helemaal normaal vanwege een enorme sprong in de ontwikkeling op deze leeftijd.
• Op de leeftijd van 5 maanden kan een baby vaak zes uur slapen zonder voeding. De volgende nachtvoeding is meestal weer nodig 3,5 tot 4 uur later.

Het dag-/nachtritme stabiliseren

Hoe zorg je ervoor dat de langere ruk slaap van je baby in de nacht valt? Je kan je baby helpen door onderscheid te maken tussen de dag en de nacht. Ga overdag dus vooral lekker naar buiten, ook de buitenlucht heeft namelijk een goed effect op de slaap en op de ontwikkeling van het circadiaans ritme. Dan merkt je baby’s lichaam dat het overdag licht is en ’s nachts donker. Als het weer het niet toe laat om naar buiten te gaan, dan helpt het ook om de gordijnen goed te openen en bij het raam gebruik te maken van het daglicht. Maak vervolgens je avondritueel en de nacht lekker donker: ook als je ’s nachts een luier moet verschonen en moet voeden: doe een zacht lichtje aan waarbij je natuurlijk voldoende kan zien, maar geen felle lampen en gebruik je fluisterstem als je tegen je baby praat. We koppelen sowieso graag de slaap aan donker, dus je kan de slaapkamer ook verduisteren voor de overdagslaap – vooral als je baby heel alert is – maar sommige pasgeborenen kunnen er baat bij hebben om overdag in het daglicht te slapen (zoals in de kinderwagen of draagzak), zodat het lichaam doorkrijgt dat het dag is. Kijk wat jouw baby nodig heeft en kies vooral wat er voor jou en je baby het beste werkt. Dit kan per dag of per slaapje anders zijn.

Aantal nachtvoedingen

Sommige baby’s kunnen al redelijk snel die langere ruk slaap maken in de nacht, maar velen worden nog regelmatig wakker voor een voeding. Hoeveel je baby in de nacht moet drinken, hangt af van de leeftijd, groei en ontwikkeling en hoeveel hij overdag drinkt. In tegenstelling tot wat je vaak hoort of leest, vinden wij het normaal als een baby tot 1 jaar een nachtvoeding nodig heeft. Geef je baby dus de tijd om te groeien en ontwikkelen. Als je baby de nachtvoeding vraagt omdat het zijn slaapassociatie is, dan is dat in de eerste maanden helemaal okay (mits voor jou ook okay natuurlijk!). Hier kan je later, als je baby 6 maanden of ouder is, met slaapcoaching mee breken.

Het is dus lastig om te zeggen hoeveel nachtvoedingen normaal is. Aan het begin kan je uitkomen op 4 of zelfs 5 nachtvoedingen, maar als je iets oudere baby 1 nachtvoeding vraagt, dan is dat ook goed. Het is ook normaal als je baby nog maar 2 nachtvoedingen heeft, maar ineens weer meer wil drinken in de nacht. Dit kan komen door een ontwikkelingssprong of als je baby bijvoorbeeld verkouden wordt. Wanneer baby’s zich meer en meer ontwikkelen, worden ze zich steeds bewuster van de buitenwereld. Hierdoor kunnen ze overdag vaker afgeleid zijn tijdens het drinken. Dan drinken ze dus minder overdag en willen ze dit in de nacht inhalen. Ook dit is normaal. Ook kan een baby ineens een extra nachtvoeding gaan vragen als de moeder weer start met werken. De baby wil dan ’s nachts weer even extra bij mama zijn. Mocht je dit herkennen, kijk of het lukt om zelf ook van dit extra momentje samen te genieten. Misschien heb jij je baby overdag ook wel gemist.

Het kan dus heel goed dat een andere baby met dezelfde leeftijd een heel ander voedingspatroon heeft. Probeer te ontdekken wat jouw baby hierin nodig heeft.

Dreamfeed

Sommige ouders vinden het prettig om hun baby een dreamfeed te geven voordat zij zelf gaan slapen. Dat betekent dat je jouw baby op een vast tijdstip voedt, terwijl hij slaapt of slaperig is. Sommige baby’s drinken prima tijdens zo’n dreamfeed en het voordeel is dat je weet dat de kans groot is dat je zelf de eerste 3 uurtjes van jouw nacht kan slapen. Maar sommige baby’s drinken niet zo goed tijdens een dreamfeed. Voor hen is het beter om te wachten tot ze zelf komen voor een voeding.

Tot slot

Dus, het aantal nachtvoedingen kan in de eerste 6 maanden per baby heel anders zijn, help jezelf door een duidelijk verschil tussen dag en nacht te maken. In de nacht is het rustig en donker en kijk vooral wat voor jou en jouw baby werkt.